21 Haziran, kuzey yarımkürede yılın en uzun gündüzünün yaşandığı tarih olarak bilinir. Bu gün, yaz gün dönümü olarak adlandırılır ve Güneş, Yengeç Dönencesi’ne dik açıyla gelir. Bu da demektir ki; gölgeler kısalır, sıcaklıklar artar ve yaz mevsimi resmen başlar. Özellikle Türkiye gibi kuzey yarımkürede yer alan ülkelerde bu tarih, tarımda ve doğa takibinde özel bir yere sahiptir.
Yaz gün dönümünde, gündüz süresi kuzey yarımkürede maksimuma ulaşırken, güney yarımkürede tam tersi yaşanır; orada ise en uzun gece gözlemlenir. Yani Avustralya’da kış başlarken, Türkiye’de yaz coşkusunun ilk adımları atılır. Bu durum, Dünya’nın eksen eğikliği nedeniyle oluşur ve her yıl yaklaşık aynı tarihlerde tekrarlanır.
İlginç bir bilgi olarak: Antik çağda yaşayan pek çok uygarlık bu günü kutsal kabul etmiş ve taş yapılarla güneşin konumunu takip etmiştir. Örneğin İngiltere’deki meşhur Stonehenge yapısı, 21 Haziran’da doğan güneşi tam ortasından görecek şekilde inşa edilmiştir. Bu da yaz gündönümünün, binlerce yıldır insanlar tarafından fark edildiğini ve önemsendiğini gösteriyor.
Günümüzde ise 21 Haziran, sadece astronomik bir olay değil; aynı zamanda yaz tatilinin, sahil planlarının ve doğayla iç içe geçirilen uzun günlerin habercisi olarak kabul ediliyor. Güneşin bu en uzun ziyareti, bir nevi yılın enerjik ritmini başlatıyor. Geriye sadece bu ışık dolu zamanı tadını çıkararak yaşamak kalıyor.
