Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Mühendislik Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özgür Karaoğlu, 5 kilometre derinlikte keşfedilen bu magma odasının, olası depremlerle birlikte harekete geçme riski taşıdığı uyarısında bulunmuştu.
Özellikle Ege Denizi’nde meydana gelen depremler, Yunanistan’ın ünlü Santorini Yanardağı’nda büyük bir patlama riskini gündeme getirirken, Türkiye’de de volkanik hareketlilik konusunda soru işaretleri doğurdu. Uzmanlar, Kula’daki volkanik yapının potansiyel risklerinin yanı sıra, jeotermal enerji açısından büyük bir fırsat sunduğunu da belirtmişti.
KULA’DA 8 MAGMA ODASI KEŞFEDİLDİ
ESOGÜ’nün yürütücülüğünü yaptığı TÜBİTAK destekli projede, Kula ve çevresinde farklı derinliklerde toplam 8 magma odasının bulunduğu tespit edildi.
Prof. Dr. Karaoğlu, bölgedeki en büyük magma odasının yüzeye yakın konumlandığını ve bunun olası volkanik faaliyetleri başlatma riski taşıdığını belirterek, “Bu magma odaları oldukça büyük ve yalnızca sıvı magma içermiyor. Aynı zamanda yarı ergimiş kayaçlar ve yüksek ısı kaynakları da barındırıyor. Bu oluşumlar, volkanik riskler kadar, jeotermal enerji potansiyeli açısından da büyük önem taşıyor” şeklinde konuşmuştu.
SANTORİNİ ALARM VERİYOR: DEPREMLER YANARDAĞLARI TETİKLEYEBİLİR Mİ?
Son haftalarda Ege Denizi’nde meydana gelen depremler, Yunanistan’a bağlı Santorini Adası’ndaki volkanik hareketliliği artırdı. Uzmanlar, büyük ölçekli depremlerin magma hareketlerini hızlandırabileceğini belirtiyor.
- Santorini’deki sismik hareketlilik artıyor.
- Ege Denizi’nde meydana gelen depremler, yanardağı tetikleyebilir.
- Türkiye’deki volkanik dağlar için şu an doğrudan bir tehlike görünmüyor.
Ancak büyük bir Santorini patlamasının, kül bulutları ve atmosferik etkiler nedeniyle Türkiye’yi de etkileyebileceği ifade ediliyor.
TÜRKİYE’DE AKTİF VOLKANLAR VAR MI?
Türkiye’de yakın geçmişte aktif olduğu bilinen ve halen faaliyet potansiyeli taşıyan 10 volkanik dağ bulunuyor:
- Kula Tepeleri (Manisa)
- Karapınar Sahası (Konya)
- Hasan Dağı (Aksaray)
- Göllü Dağı (Niğde)
- Acıgöl (Nevşehir)
- Erciyes Dağı (Kayseri)
- Karacadağ (Şanlıurfa)
- Nemrut Dağı (Bitlis)
- Süphan Dağı (Van)
- Tendürek Dağı (Ağrı)
Uzmanlar, Türkiye’deki yanardağların tamamen sönmüş değil, “suskun” yani aktif sayılabilecek yapılar olduğunu belirtiyor. Bu da, belirli jeolojik ve tektonik süreçler sonucu yeniden harekete geçebilecekleri anlamına geliyor.
YANARDAĞ PATLAMASI DURUMUNDA NE OLUR?
Bir yanardağın patlaması, yalnızca çevresel değil, ekonomik ve sağlık açısından da ciddi sonuçlar doğurabilir:
- Atmosferde yoğun kül bulutları oluşabilir.
- Uçuş güzergahları ve hava trafiği olumsuz etkilenebilir.
- Kül bulutları tarım alanlarına zarar verebilir.
- Solunum rahatsızlıkları artabilir.
- Santorini’de büyük bir patlama, Ege Denizi’nde tsunami riskini artırabilir.
KULA’DAKİ MAGMA ODALARI TEHLİKE SAÇIYOR MU?
Kula’daki magma odalarının varlığı, hem potansiyel volkanik tehlikeler hem de jeotermal enerji fırsatları açısından önemli bir konu. Uzmanlar, şu an için Türkiye’de aktif bir yanardağ patlama riski olmadığını ancak bölgedeki sismik hareketliliğin yakından takip edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Santorini’de olası bir büyük patlamanın Türkiye’ye etkileri sınırlı olsa da, volkanik riskler konusunda bilimsel araştırmaların artırılması gerektiği belirtiliyor.
